మలుపులు తిరుగుతున్న నా జీవితం - 24 *** సహనం అవసరమనిపించింది ***
రవీంద్రనాథ్, లక్ష్మి లంచ్ చేసేసి వెళ్లిపోయారు. నాకు వాళ్ళిద్దరినీ చూస్తే నాకు వింతగా అనిపించింది. ఎవరైనా కొత్త వాళ్ళని పలకరిస్తారు. వాళ్ళకి సాయం చేస్తారు. వీళ్ళిద్దరూ ఏంటో ఇలా వున్నారు అనుకున్నాను.
ఇంతలోకే లక్ష్మణరావుగారు వచ్చారు. “తిన్నావా... ఎలావుంది వర్కు, నేర్చుకున్నావా?” అన్నారు. వాళ్ళనుంచి నేనేమీ నేర్చుకోలేకపోతున్నానని చెప్పాను ఆయన “సరేలే... నీకు అర్థమైనంతవరకు చెయ్యి. ఆ అమ్మాయి ప్రెగ్నెంట్ కదా... నెలాఖరుకి వెళ్ళిపోతుందిట” అన్నారు. “చూద్దాం.... నేను నేర్చుకోలేపోతానా...” అంటూ... నేను మళ్ళీ కంప్యూటర్ రూం లోకి వెళ్లిపోతుంటే.... ఆయన “అవును ఛాలెంజింగ్ గా తీసుకో” అనేసి వెళ్ళిపోయారు.
ఈసారి నేను ఆ అమ్మాయి ఆన్ చేసేటప్పుడు జాగ్రత్తగా చూడ్డం మొదలు పెట్టాను. కొంత అర్థమైంది. ఏదైనా కీ డౌట్ వస్తే అడిగేదాన్ని. చెప్పేది. ఒక రోజు ఎమ్.డి. విజయపాల్ రెడ్డి గారు వచ్చి “నాగలక్ష్మీ! చెయ్యగలుగుతున్నారా? ఎంతవరకు వచ్చింది?” అన్నారు. “నాకు ఇంకా కొన్ని అర్థం కావట్లేదు. నేర్చుకుంటున్నాను” అన్నాను. నాకు ఎందుకు అర్థం కావట్లేదో ఆయనకి బాగా అర్థం అయ్యింది.
మర్నాడు పొద్దున్నే నా చేతికి రెండు మాన్యువల్స్ ఇచ్చి – “ఇవి చదివి నేర్చుకోండి” అన్నారు. ముందర నాకు అర్థం అవుతాయా అని కొంచెం భయం వేసింది. కానీ ఒకో పేజీ తిప్పుతూ మెల్లిగా చదువుతూ కీస్ ప్రెస్ చెయ్యడం మొదలు పెట్టాను. బాగానే తెలుస్తోంది.
రవీంద్రనాథ్ లక్ష్మి వచ్చి చూసి ఆశ్చర్యపోయారు. రవీంద్రనాథ్ – “మాన్యువల్స్ చూసి నేర్చుకోమన్నారా... సార్. అదంత ఈజీ కాదు” అన్నాడు. నేనేమీ మాట్లాడలేదు. నా పనిలో నేనున్నాను. వాళ్ళిద్దరూ మొహాలు చూసుకుని నవ్వుకోవడం నేను చూశాను. ‘మనసుంటే మార్గముంటుంద’ని ప్రయత్నిద్దాం రాకపోతే చూద్దాంలే అనుకున్నాను.
*** వర్తమానానికి ఊహకందని ఆ కంప్యూటర్!!! ***
---- తెలుసుకోవాలంటే చదవండి మరి---
అసలు ఈ ఆఫీసులో తెలుగు టైపు వచ్చినవాళ్ళు కావాలన్నారు. కానీ తెలుగు టైపుకి దీనికి ఆసలు సంబంధమే లేదు –
*** నేను, మా చెల్లెలు ప్రభావతి చదువుకునే రోజుల్లో తెలుగు టైపు నేర్చుకోవడానికి ఇన్స్టిట్యూట్ కి వెళ్ళాం. టైపు నేర్పించే మాస్టారు శ్రీనివాసరావుగారు. ఆయన ఇద్దరినీ చెరో కంప్యూటర్ మీద కూచోపెట్టి, ఒక వైట్ పేపర్ టైప్ మెషిన్ కి పెట్టి. కీస్ ఎలా వాడాలో చెప్పారు. ఫస్ట్ ప్రాక్టీస్ చేసేవి “కరపషవ, కిరిపిషివి” అదే ప్రాక్టీస్ చెయ్యమన్నారు. ఇద్దరం రెండు కీస్ కొట్టడం నవ్వడం. మాకు అదేదో కోడ్ లాంగ్వేజ్ లా వింతగా అనిపించింది. ఆయన మళ్ళీ వచ్చేసరికి ఇద్దరం నాలుగు లైన్లు కూడా కొట్టలేదు. ఆయన మేము నవ్వుతూ వుండడం చూసి, ఇద్దరి నెత్తిమీద చెరొక మొట్టికాయ వేసి – ఇవాళ మీరు ప్రాక్టీస్ చెయ్యకపోతే ఇంటికి పంపించను అన్నారు.*** మొత్తానికి తెలుగు టైపు అలా నేర్చుకున్నాం. ***
ఇప్పుడు ఇదంతా ఎందుకంటే... ఈ కంప్యూటర్ గురించి - ఇప్పుడు ఎసి రూములోనో, ఫాన్ కిందో కూచుని కంప్యూటర్ లో పని చేస్తూ, పక్కన ప్రింటర్ లో ప్రింట్స్ ఇచ్చే వాళ్ళకి ఊహకి కూడా అందని టెక్నాలజీ.
ఇవి స్విట్జర్ ల్యాండ్ వాళ్ళ బాబ్ స్ట్ గ్రాఫిక్స్ కంపెనీ వాళ్ళవి. చూడ్డానికి పెద్ద స్క్రీను. కింద డబ్బాలాగా వుండి, దానికి రెండు పేద్ద సైజు ప్లాపీ పట్టే ఫ్లాపీ డ్రైవ్ లు వుంటాయి. (***నేను ఇక్కడ ఇచ్చిన ఫోటోలోలా కొంచెం వుంటుంది.***) అంటే ఒక దాంట్లోంచి ఒకదాంట్లోకి మేటర్ ట్రాన్స్ ఫర్ చేసుకోవడానికి. స్క్రీన్ పక్కన ***Reset, Boot, Start*** అని మూడు కీస్ వుంటాయి. కంప్యూటర్ స్టార్ చెయ్యాలంటే ఈ మూడు కీస్ ప్రెస్ చెయ్యాల్సి వచ్చేది.
కంప్యూటర్ స్టార్ట్ అయ్యాక దానిమీద మేటర్ రావడానికి టైపింగ్ మొదలు పెట్టాలి కదా... ***df1, df2*** అని రెండు చోట్లు వుండేవి. మనం వాటిని ఓపెన్ చేసి, అక్షరాలు కొట్టడానికి ***f1, f2*** సెలక్ట్ చేసుకోవల్సి వచ్చేది. అంటే అందులో అక్షరాల సైజులు – బోల్డు, లైట్ ఫాంట్ లు వుండేవి. f1 లో even numbers, f2 లో odd numbers వుండేవి.
ఇంగ్లీష్ ఫాంట్స్ – Futura, Sovenir, Times New Roman
తెలుగు ఫాంట్స్ – కృష్ణ, గోదావరి ఉండేవి.
ఈ కంప్యూటర్ కీ బోర్డులో తెలుగు కీస్ ఎలా ఆలోచించారో తెలియదు కానీ, ***ఒక కీ మీద 6 అక్షరాలు*** వుండేవి. అలాంటప్పుడు మామూలు టైపింగ్ లాగా రెండు చేతులతో టైప్ చెయ్యలేం. అసలు ముందర మేటర్ ఎలా టైప్ చెయ్యాలో అర్థం కాలేదు. మీరు నమ్మరు కానీ... కుడి చేతి చూపుడు వేలు మాత్రమే ఉపయోగించి అక్షరాలు టైపు చెయ్యాల్సి వచ్చేది. ఎడం చేత్తో స్పేస్ ఇవ్వడం, పైన చెప్పిన ఎఫ్1, ఎఫ్2 ప్రెస్ చెయ్యడం వుండేది. టైపు చెయ్యడం అసలు రానివాళ్ళకయితే ఫర్వాలేదు. కానీ టైపింగ్ స్పీడుగా చేసే వాళ్ళకి ఇదొక పెద్ద పరీక్షేమరి.
టైపింగ్ ఇలా చూపుడు వేలుతో చేస్తాం కదా అనుకుంటే... స్క్రీన్ మీద అక్షరాలు ఎలా కనిపిస్తాయంటే – *** మామూలుగా ‘అ’ నుంచి ‘ఱ’ వరకు అక్షరాలు మామూలుగానే కొడతాము. కానీ గుణింతాలు, వత్తక్షరాలు*** కొట్టాలంటే - ఉదా –
*** ‘నేను అక్కడ పెట్టాను’ *** అనే వాక్యం వుందనుకోండి.
‘న’ కొట్టి KC అని kerning key కొట్టి ‘ఏత్వం’ కొట్టాలి. అలాకొడితే నేను అని వచ్చేది. ఆ KC hide అయిపోయి నేను ఒక్కటే కనిపిస్తుందా అంటే అబ్బే –
న KC ఏత్వం - న KC ఉకారం - అక KCక వత్తు – డ = నేను అక్కడ
ప KC ఎత్వం - ట KC దీర్ఘం KC, లింక్ కీ ట - న KCఉకారం = పెట్టాను
*** నేను అక్కడ పెట్టాను*** అన్నదానికి ఇంత భాగవతం వుంది. అయితే ఉత్త KC కొడితే సరిపోదు. వత్తులు కానీ, దీర్ఘాలు, ఏత్వాలు లాంటివి కరక్ట్ గా ఆ అక్షరం మీద అది ఎగిరి పడి కూచోవాలంటే జాగర్తగా చూసుకుని దానికి సరిపడిన నెంబర్ ఇవ్వాలి.
పోనీ ఇవన్నీ ఇస్తే మేటర్ వచ్చేస్తుంది అనుకోవడానికి లేదు. స్క్రీన్ మీద ఈ KC లు, లింక్ కీలు అక్షరాల మధ్యలో ఒక కోడ్ లాగా కనిపిస్తుంటాయి. అది ప్రింటౌట్ తీసుకునే వరకు మనం టైపింగ్ సరిగ్గా చేశామా లేదా అనేది తెలియదు.
ఇలాంటి కంప్యూటర్ మీద, ఈ రకం కీబోర్టుతో ఎన్ని పుస్తకాలు చేశామో తెలియదు. మెల్ల మెల్లగా మాకు అవన్నీ అలవాటయిపోయాయి.
ఇది ఇలా వుంటే ప్రింటౌట్ రావడానికి అదొక పెద్ద కథ.
కృషితో ఆ పని మీద పట్టు సాధించారన్నమాట. గుడ్ 👏.
రిప్లయితొలగించండిఆహా, ఎంత కాలమయిందండీ 5 1/4 “ floppy disk చూసి 🙂. వాటి తరువాత 3.5 ఫ్లాపీలు వచ్చాయనుకోండి గానీ 5 1/4 వాటిని హాండిల్ చెయ్యడం గొప్ప అనుభవం. దానికి ముందు 8” floppies ఉండేవని తెలిసే ఉంటుంది మీకు … చిన్న చేట అంత ఉండేవి.
అవునూ, మీ ఈ ఉద్యోగ ప్రహసన కాలం ఎప్పటిది?
అవును సర్. ప్రయత్నం లేనిదే ఏదీ చెయ్యలేం కదా.... అవును రకరకాల ఫ్లాపీలు. నేను ఫస్ట్ చూసినవి ఫోటోలో పెట్టినవే... ఈ విషయాలన్నీ 1983-84 కాలంలో..... మీకు ధన్యవాదాలు సర్.
రిప్లయితొలగించండి