మరో ప్రముఖ వ్యక్తి, పుస్తకాల ప్రియులు నర్రా కోటయ్యగారు - 93

 మరో ప్రముఖ వ్యక్తి, పుస్తకాల ప్రియులు నర్రా కోటయ్యగారు - 93

ఇన్నయ్యగారికి, వెనిగళ్ళ వెంకటరత్నం గారికి చిరకాల మిత్రులు కోటయ్యగారు. వీరందరూ ఎన్నో కార్యక్రమాలలో కలిసి పనిచేశారు.

ఆయన ఏవో కొన్ని చిన్న చిన్న పేపర్లు చేయించుకోవడానికి మా ఇంటికి వచ్చేవారు. చిన్న చిన్న పుస్తకాలు కూడా చేశాం. మాట మాత్రం చాలా నెమ్మదిగా, సున్నితంగా మాట్లాడతారు. ఇన్నయ్యగారు చాలాసార్లు కోటయ్యగారికి చాలా గొప్ప గత చరిత్ర వుంది.

వారి ఇంటికి వెళ్ళి ఆయన చెప్తుంటే టైప్ చేసి పెట్టండి. పుస్తకంగా తీసుకురావచ్చు అన్నారు. కానీ కోటయ్యగారు ఎందుకో మరి ఆ విషయంలో అంత శ్రద్ధ చూపించలేదు. తర్వాత ఆయన తను ముద్రించిన పుస్తకాల గురించి ఒక చిన్న పుస్తకాన్ని తీసుకువచ్చారు.

***

***

ఈనెల 16వ తేదీన వెనిగళ్ళ వెంకటరత్నం గారు నాకు ఫోన్ చేసి “నర్రా కోటయ్యగారిని చూసి చాలా రోజులైంది. ఆయనకిప్పుడు 88 సంవత్సరాలు. ఈమధ్య కొంచెం ఒంట్లో బావుండలేదని విన్నాను. ఆదివారం సాయంత్రం వస్తాను. చూసివద్దాం మీకు తెలుసు కదా...!” అన్నారు. నేనూ “సరే” అన్నాను. నేను, మా వారు కలిసి వెంకటరత్నంగారి కారులో కోటయ్యగారింటికి వెళ్ళాం.

పద్మావతీ ప్యాలెస్ పంజాగుట్ట ఆఫీసర్స్ కాలనీలో వుంది. కొంచెం వెతుక్కుంటూ వెళ్ళాం. పక్కరోడ్డులోనే వున్న అడ్రస్ కూడా ఎవరూ చెప్పలేకపోయారు. మొత్తానికి ఇంట్లోకి వెళ్ళాం. ఇల్లంతా నిశ్శబ్దంగా వుంది. (నారాయణగూడాలో ఒకప్పుడు బాగా పేరున్న జయనర్సింగ్ హోమ్ స్వంతదారిణి డా. జయప్రదగారిని ఇష్టపడి, ఆదర్శవివాహం చేసుకున్నారు.) శ్రీమతి జయప్రద గారు కాలం చేసి 5 సంవత్సరాలు అవుతోంది. కోటయ్యగారికి ఒక సహాయకురాలిని పెట్టారు. ఇద్దరు మగ పిల్లలూ కుటుంబాలతో అమెరికాలో వుంటారు.

ఆయనకి 88 సంవత్సరాలయినా మేము భయపడినంత లేవలేని స్థితిలో లేరు. చక్కగా నడుచుకుంటూ హాలులోకి వచ్చి కూచుని, పనమ్మాయిచేత మంచి కాఫీ కలిపించి ఇచ్చి చాలాసేపు కబుర్లు చెప్పారు.

చక్కటి చిత్రాలతో ఇంపుగా తీర్చిదిద్దిన ఇల్లు. పుస్తకాలంటే చాలా ప్రాణం. కొంతమంది పుస్తకాలు ముద్రించుకోవడానికి ఆర్థిక సాయం కూడా చేశారు. ఇల్లంతా పుస్తకాలు తీర్చి దిద్ది అల్మారాల నిండా వున్నాయి. వాటిని చూస్తే ఆవి సేకరించడానికి ఆయన పడిన కష్టం, వాటిమీద ఆయనకి ఉన్న ప్రేమ తెలుస్తోంది.

గోపీచంద్ గారి రచనలన్నీ 10 భాగాలుగా ముద్రించి అన్నీ ఒక చోట వుండే ఏర్పాటు చేశారు. వీరి దగ్గర ప్రముఖ రచయితల పుస్తకాలతో సహా ఎన్నో విలువైన పుస్తకాలు వున్నాయి. ఇంక నిఘంటువులయితే చెప్పనక్కరలేదు. అన్ని రకాల నిఘంటువులు నేను చూడలేదు – బ్రౌణ్య తెలుగు ఇంగ్లీషు నిఘంటువు, సూర్యాంధ్రరాయా నిఘంటువు, పదబంధ పారిజాతము ఇలా ఇంకా ఎన్నో... కొంతమంది ఈ లైబ్రరీని వీరి అనుమతితో విషయసేకరణకోసం ఉపయోగించుకుంటారని చెప్పారు.

నేను పుస్తకాల గురించి అడిగితే ఒకో రూంలోకి తీసుకెళ్ళి నాకు అన్ని పుస్తకాల గురించి ఎప్పుడు ప్రింట్ చేశారో. ఎక్కడ నుంచి తెచ్చారో ఆ వివరాలన్నీ చెప్పారు. అప్పుడు ఆయనలో కొత్త ఉత్సాహం కనిపించింది. ఆయన ఇంట్లో మామూలుగా నడవగలిగిన స్థితిలో వున్నా... అప్పుడప్పుడు తల తిరగడం వల్ల పొరపాటున కింద పడకుండా... సపోర్ట్ తోనే నడుస్తున్నారు. మొహంలో చాలా ఉత్సాహం ఉంది. 88 సంవత్సరాల వార్థక్యం ఏమాత్రం కనిపించలేదు. ఇంట్లోనే వాకింగ్ చేస్తానని చెప్పారు. టివిలో న్యూస్ చూడడం, అమెరికాలో ఉన్న పిల్లలు, మనవలతో కబుర్లు చెబుతూ కాలక్షేపం చెయ్యడం వీరి దినచర్య. పుస్తకం పట్టుకుని చదివే ఓపిక లేదు.

***

***

కోటయ్యగారు హేతువాది. అటు రాజకీయ వాదులకు ఇటు, కళా ప్రియులకు, రచయితలకు దగ్గరగా వుండేవారు. ఆయనకు సన్నిహితంగా తెలిసిన వారిలో తాతాజీ (తాపీ ధర్మారావు), త్రిపురనేని గోపీచంద్, రామినేని భరద్వాజ, రాజకీయ వాదులలో ముఖ్యమంత్రి జలగం వెంగళరావు, స్పీకర్ దివి కొండయ్య మొదలు, చెంచురామానాయుడు వరకు తెలియని వారు లేరు. కొందరు జడ్జీలు ఆయనతో సన్నిహితంగా వుండేవారు. అందులో ఆవుల సాంబశివరావు, చల్లా కొండయ్య గారు మొదలగువారున్నారు.

సెక్రటేరియట్ లో కళాకారుల సంఘం ఏర్పరచి చురుకుగా అనేక కార్యక్రమాలు జరిపించారు. సి.ధర్మారావు మొదలు అనేకమందితో ఈ రంగంలో పనిచేశారు.

హేతువాద ఉద్యమంలో ఎన్.కె. ఆచార్య, రావిపూడి వెంకటాద్రి ఆయనకు అతిసన్నిహితులుగా పేర్కొనదగినవారు కోటపాటి మురహరిరావు, చంద్రలత ఉన్నారు. రాష్ట్రంలో హేతువాద, మానవవాద కార్యక్రమాలకు ఆర్థికంగా చేయూత నిచ్చారు. ప్రచురణ రంగంలో యథాశక్తి తోడ్పడ్డారు. రచయితలు తమ రచనలు తెలుగులోకి తీసుకురావడానికి ఆయన చేసిన సహాయాన్ని మరచిపోకుండా చాలామంది ఆయనకు తమ రచనలను కృతజ్ఞతాపూర్వకంగా అంకితం చేశారు.

ఆలిండియా రేడియోనుండి ప్రసంగాలు చేసి శ్రోతలను ఆకట్టుకున్నారు.

నర్రా కోటయ్య సినిమా రంగం లో ప్రయోగాలు చేసి దేవాలయం, అరుణ కిరణం ,వందేమాతరం అనే మూడు ప్రొడ్యూస్ చేసి, 100 రోజులు ఆడిన తరువాత ఆ రంగం నుండి విరమించుకోవడం విశేషమే. సినీ హీరో రాజశేఖరును రంగ ప్రవేశం చేసినది కూడా కోటయ్య గారే..

వీరు సేకరించిన పుస్తకాలు ఇంకా ఎంతోమందికి ఉపయోగపడాల్సిన అవసరం ఉంది.

+11

All reactions:

66Nalini Erra, Bhandaru Srinivas Rao and 64 others